Programma 3 Fysieke leefomgeving

Realisatie van het ABC

• Werken aan de planvorming en investeringsscenario’s voor de hoofdontsluiting van het ABC (als deel van de randweg Opheusden). Wegtracés voor de hoofdontsluiting van het ABC zijn in beeld. De keuze van de raad voor het voorkeurstracé is leidend voor de vervolgstappen in de planvorming en overige acties, die leiden tot het in procedure brengen van een (ontwerp) bestemmingsplan.
• Werken aan de planvorming van volgende fasen van het ABC binnen de kaders van de Structuurvisie ABC. Vanaf fase 2 van het ABC schetsen we de eerste stedenbouwkundige structuren. Deze bepalen mede de verhouding tussen de openbare ruimte en de uit te geven meters en daarmee de planeconomische haalbaarheid ervan.
• Opstellen van de Nota Kostenverhaal 2.0 voor de volgende fasen van het ABC voor inzicht in investeringen en dekking van realisatie van de nieuwe openbare ruimte, grondinbreng en plankosten.
• Ontwikkeling en bouw van het Laanboomhuis samen met Tree Centre Opheusden (TCO).

TCO en de gemeente ronden de contractuele afspraken af. Het bestemmingsplan voor de laanboomhuiskavel is vastgesteld. Inmiddels heeft TCO een aannemer en architect geselecteerd.

• Uitgeven van de laatste gemeentegronden in fase 1 ABC in Opheusden als bedrijfskavel.
• Inzetten op organische gebiedsontwikkeling van het ABC door de ontwikkeling van diverse bedrijfspercelen in eigendom van derden. Westelijk van de Pijenkampseveldweg (hernoemd als Pottenveld) liggen meer potentiële bedrijfskavels van derden. Met hen overleggen we over de gewenste verkaveling binnen de ABC-kaders.

1. Het Laanboomhuis

Deze is sinds 2021 in gebruik door onder meer TCO, Laanboomhuis BV, de kwekers en Helicon. In 2022 verhuizen meer gebruikers naar het Laanboomhuis en vindt in september de feestelijke opening van het Laanboomhuis plaats. De show-/assortimentstuin achter het Laanboomhuis is in 2022 opgeleverd en in gebruik genomen.

2. Hoofdontsluiting ABC

Het wegtracé voor de hoofdontsluiting van het ABC (de Randweg Opheusden) is vastgelegd in het nieuwe bestemmingsplan voor de randweg Opheusden. In 2022 wordt het wegontwerp verder uitgewerkt. Vanuit het ABC en de organische ontwikkeling van bedrijfskavels in de volgende fase van het ABC geven we input aan het technisch ontwerp van de randweg. Denk daarbij aan de dimensionering van de riolering, de nutsleidingen, trafo's, gemalen etc. die nodig zijn voor de bedrijfskavel en die we opnemen onder en in het profiel van de randweg. De hoofdontsluiting (doortrekken Bomenlaan) moet ook zonder de randweg Opheusden gerealiseerd kunnen worden. Primaat voor de planvorming en –voorbereiding ligt binnen het project Randweg Opheusden.

3. Organische gebiedsontwikkeling ABC

Vanaf fase 2 van het ABC zijn de stedenbouwkundige structuren en verkaveling van bedrijfskavels geschetst. Het tracé van de randweg is leidend voor de situering (en ontsluiting) van die kavels. In 2022 werken we dit gefaseerd uit. Daarvoor voeren we gesprekken met de grondeigenaren. Grondverwerving en de ontwikkeling van bedrijfskavels wordt bezien in relatie tot de planvorming van de Randweg. Agro de Arend oriënteert zich op verdere uitbreiding op het ABC.

4. Uitgeven gemeentekavels ABC fase 1

Begin 2022 is de laatste gemeentekavel van circa 5.000 m2, gelegen tussen de kavel van Hendriks Transport en de Betuweroute, verkocht aan Hendriks Transport. Deze kavel wordt bij de andere kavel getrokken en vooral voor opslag en overslag gebruikt.
Voor de verdere ontwikkeling van Van Tuijl aan de Pottenveld dragen we dit voorjaar de kavel aan hem over. Daarna start de bouw van de volgende fase van Van Tuijl.

Openbaar groen moet in kwaliteit en kwantiteit de uitstraling van hét Europees Laanboomcentrum vertolken.

• Organiseren van betrokkenheid en onderlinge samenwerking van boomtelers, hoveniers, inwoners en onderwijsinstellingen bij aanleg, inrichting, efficiënt beheer en onderhoud van openbaar groen ter versterking van de kwaliteit van de leefomgeving;
• Op peil houden van het kwaliteitsniveau van onderhoud van begraafplaatsen;
• Monitoren van beheer en onderhoud door Avri op basis van het actuele werkprogramma (DienstVerleningsOvereenkomst of DVO);
• Het meerjaren-vervangingsplan gemeentelijke essen en bomenbeleid uitvoeren;
• Inzetten op de (preventieve) bestrijding van de eikenprocessierups.

In 2021 is het Integrale Beheerplan Openbare Ruimte vastgesteld. Om de herinrichting en renovaties groen te kunnen uitvoeren zijn structurele middelen noodzakelijk. Een reële manier om tot een jaarlijks vervangingsbudget te komen is het opzetten van een groenafschrijvingsregime. Dit investeringsbudget is nog niet opgenomen in het plan Integraal beheer openbare ruimte (IBOR) dat in december 2021 is vastgesteld. Het is niet opgenomen, omdat op dit moment het groenareaal niet volledig in beeld is en er nu nog geen kwaliteitsinspecties van heesterbeplanting worden gedaan. Het plan is om dit uit te voeren in 2022 en daarna de financiële gevolgen in beeld te brengen.

Inzetten op duurzaamheid met oog voor leefbaarheid voor inwoners en voorkomen van overlast

• Integraal uitvoeren van acties en afspraken van het Uitvoeringsprogramma Klimaatnota rond doelstellingen voor de energietransitie;
• Bijkomende acties binnen het Uitvoeringsprogramma Duurzaamheidsvisie invullen;
• Regionaal invullen van de taakstelling van het landelijke Klimaatakkoord in de Regionale Energie Strategie (RES);
• Maatregelen voor klimaatadaptatie uit het Gemeentelijk RioleringsPlan (GRP) uitvoeren om schade als gevolg van wateroverlast te voorkomen;
• Werken aan en ondersteunen van bewustwording, draagvlak en eigen verantwoordelijkheid van inwoners en bedrijven voor de toepassing van verschillende vormen van duurzaamheid en hernieuwbare energie;
• Inzetten op een aardgasarme maatschappij. Onderzoeken van de toepassing van alternatieve maatregelen;
• Planmatig vervolgen van verdere verduurzaming van openbare verlichting.

Klimaatverandering neemt steeds grotere vormen aan. De gemeente Neder-Betuwe zet in 2022 maximaal in op de transitie van fossiele brandstof naar duurzamere bronnen. Dit proces vindt regionaal en lokaal plaats. Met een actueel en strategisch plan voor klimaatadaptatie willen we onze gemeente maximaal voorbereiden op extremere weersomstandigheden. Programmatisch legt de gemeente het accent op het voorbereiden van woningen op afkoppeling van het aardgasnet. Daarnaast worden nieuwe onderwerpen als circulariteit en biodiversiteit opgepakt. Voor uitvoering van het totale programma is een klimaatteam actief dat voor een integrale aanpak medewerkers betrekt van alle afdelingen van de gemeentelijke organisatie. Communicatie naar inwoners en alle andere betrokkenen staat bij alle acties en projecten centraal.

Maximale ruimte in het buitengebied voor agrariërs, laanboom- en fruittelers.

• In cocreatie opstellen van een Omgevingsvisie voor besluitvorming medio 2022;
• Lokaal handhavingsbeleid en -strategie aanpakken met een projectmatige uitvoering van toezicht, controle en handhaving van taken van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo);
• Ontwikkelen van initiatieven voor versterken van gebruiks-, belevings- en toekomstwaarde van landschappelijk en cultuurhistorisch waardevolle objecten.

Omgevingsvisie Neder-Betuwe
De Omgevingsvisie Neder-Betuwe is op 24 februari 2022 vastgesteld door de gemeenteraad.

Programma Buitengebied  
In de Omgevingsvisie is opgenomen dat we een programma Buitengebied gaan opstellen. Een programma is voor de gemeente een van de nieuwe instrumenten van de Omgevingswet. In een programma kan de gemeente beleid en maatregelen opstellen om de gewenste kwaliteit van de fysieke leefomgeving te bereiken. Wat willen we met ons buitengebied en hoe gaan we ervoor zorgen dat we dat bereiken?
Het college wordt onder de nieuwe Omgevingswet bevoegd gezag voor het vaststellen van een programma Buitengebied, maar we willen u als raad graag bij het opstellen van het programma betrekken. We stellen dit programma niet alleen op. We gaan inwoners, ondernemers en gebruikers van het buitengebied vragen om met ons mee te denken over de vraag hoe we met het buitengebied om willen gaan.  

Een veilig en goed onderhouden wegennet

• Uitvoeren van acties en maatregelen in het Neder-Betuws Verkeers- en Vervoersplan 2018 ; (NBVVP), waaronder de fietsverbinding Meersteeg, stationsgebieden Opheusden en Kesteren;
• Faciliteren van en actief participeren in dijkverzwaring van de Waalbandijk/project Gastvrije Waaldijk (Waterschap Rivierenland);
• Actieve bijdrage aan voorbereidingen voor verbreding van de Rijnbrug;
• Regionaal deelnemen in mobiliteitsonderzoeken over de A15;
• Regionaal deelnemen aan projecten uit het regionaal Uitvoeringsplan Mobiliteit ;

Ontwikkeling NBVVP
We werken verder aan de uitvoering van projecten in het NBVVP. In verband met de heroverwegingsoperaties heeft uw raad besloten om verschillende verkeersprojecten uit te stellen. Deze uitgestelde projecten staan in het investeringsoverzicht, onderaan in Programma 3.

Ontwikkeling schone en slimme mobiliteit
Zowel lokaal als regionaal komt er meer concrete aandacht voor schone en slimme mobiliteit. Dat vertaalt zich onder meer in de verdere uitrol van laadinfrastructuur (lokaal) en de uitvoering van het regionale plan 'Slimme en schone mobiliteit' .

Uitvoeringsplan Mobiliteit 2019-2022
De bereikbaarheid in de regio Rivierenland pakken we gezamenlijk op bij de totstandkoming  van het uitvoeringsplan Mobiliteit 2019-2022 . Daarbij werken we onder meer aan projecten zoals de A15 en de verbreding A2 ( Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport ).

Ontwikkeling openbaar vervoer (OV)
Ook ontwikkelingen op het gebied van het openbaar vervoer vragen de aandacht. Er is sprake van een 'verschraling’ van het OV-aanbod, ook door de coronapandemie. Dit is het sterkst merkbaar in landelijke gebieden waar de bezetting van buslijnen al laag is. Door regionale samenwerking (zoals Position Paper Spoor 2.0 ) proberen we de bereikbaarheid zoveel mogelijk te behouden.

Ontwikkeling veerverbindingen
We denken in een breder verband (regio Rivierenland, VNG) mee aan toekomstbestendige veerverbindingen. Zeker nu de provincie Gelderland een terugtredende beweging maakt voor de subsidiëring van de Gelderse veren. De provincie heeft op basis van een eerder onderzoek het voornemen om zich terug te trekken uit het Verenfonds, dat de exploitatie van veren ondersteunt. In 2021 is op initiatief van VNG Gelderland (als mede-eigenaar van het Verenfonds) een breder onderzoek gestart naar behoud van het netwerk van veren in Gelderland in de toekomst en welke rol de overheid hierin zou moeten hebben.

Randweg Opheusden
Het bestemmingsplan is in februari 2022 door de gemeenteraad vastgesteld. Tegen het vastgestelde bestemmingsplan is beroep aangetekend bij de Raad van State. Waarschijnlijk zal de rest van 2022 in beslag genomen worden door deze procedure. Ondertussen wordt verder gewerkt aan het grondverwervingsdossier.

Verbreding Rijnbrug
In 2021 bleek dat er aanvullend budget nodig is om het project ‘verbreding Rijnbrug ‘ te kunnen realiseren. De provincie Gelderland heeft besloten om dit extra geld niet beschikbaar te stellen en zodoende met het project te stoppen. De provincie Gelderland houdt wel het reeds gereserveerde budget uit 2018 (voor Gelderland ca. 40 mln) beschikbaar voor oplossingen voor de knelpunten op en bij de Rijnbrug. Provincie Utrecht heeft besloten dit extra geld wel beschikbaar te stellen en door te willen gaan met het project.
Tijdens het besluitvorming proces hebben Provinciale Staten (PS) van Gelderland Gedeputeerde Staten (GS) gevraagd om een Taskforce Rijnbrug Rhenen te formeren.
De Taskforce Rijnbrug Rhenen heeft de volgende doelen:

• Overeenstemming te bereiken tussen de 4 partijen (provincies Gelderland, Utrecht en de regio’s Foodvalley en Rivierenland) over een oplossingsrichting voor de knelpunten  op en bij de brug;
• Overeenstemming te bereiken over een gezamenlijk lobby boodschap;
• Samen te onderzoeken hoe en waar aanvullend budget voor het project gevonden kan worden;
• Een communicatie lijn te organiseren over het project richting PS, Gemeenteraden, het Rijk en externen.

De gemeente en Regio Rivierenland zijn actief bij deze Taskforce betrokken.

Duurzame nieuwbouwwoningen in alle kernen voor alle doelgroepen

• Meer betaalbare woningen;
• Nieuwe (regionale) woonmonitor;
• Tijdelijke woningbouw onderzoeken;
• Regionale samenwerking beheerorganisatie huisvesting arbeidsmigranten;
• Locatie onderzoek nieuwbouw huisvesting arbeidsmigranten afronden;
• Locatie onderzoek nieuwe woonwagenstandplaatsen afronden;
• Speelruimtebeleid uitvoeringsplan realiseren.

Op 27 januari 2022 is het Programma Wonen 2022-2030 door de raad vastgesteld. Dit programma geeft een doorkijk naar wat er nu en in de toekomst nodig is om de lokale woningmarkt toegankelijk te houden voor alle inwoners. In 2022 starten we met het (nog meer) juridisch borgen van betaalbare woningen.        
De ontwikkeling van de gemeentelijke Omgevingsvisie vraagt om bespreking van het ruimtegebruik in onze gemeente. In 2022 gaan we huidige locatieonderzoeken afronden voor nieuwbouw van woningen, huisvesting van arbeidsmigranten en standplaatsen voor woonwagens.

Naast ons lokale beleid arbeidsmigranten, neemt gemeenten Neder-Betuwe deel aan de regionale netwerkorganisatie voor arbeidsmigranten. De ambitie is om voldoende goede en veilige huisvesting van arbeidsmigranten te faciliteren, zoveel mogelijk dicht in de buurt van werk. In 2022 staan de volgende zaken op de agenda: aanjaagteam locaties, formaliseren netwerkorganisatie, realiseren gezamenlijke website en waar mogelijk het uniformeren van terminologie, kwaliteitseisen en prestatiecontracten.